با
آزاد شدن ورود خودروهای خارجی به بازار ایران، تویوتا جزو اولین برندهایی
بود که پا به بازار تشنه ایران گذاشت و در میان محصولات این شرکت دو
خودروی پرادو و کمری بیش از سایرین در بازار موفق بودند. در این بین پرادو
به لطف طراحی متفاوت، امکانات مناسب و البته نبود رقیبی قدر در بازار
توانست توجه زیادی را به خود جلب کند و اکنون نسل جدید آن با طراحی جدید و
مجموعهای از امکانات متفاوت روانه بازار شده است. ایرتویا
به عنوان نماینده انحصاری عرضه محصولات تویوتا و لکسوس در ایران فرصتی را
فراهم کرد تا با این خودرو تجربه رانندگی آفرود را داشته باشیم. این خودرو
با دو پکیج آنرود و آفرود به بازار عرضه می شود که نمونه مورد آزمایش پکیج
آفرود بود.
تویوتا
در
زمان طراحی و مهندسی پرادوی جدید هر آنچه از دانش فنی و تکنولوژی را در
طی سالیان طولانی تولید خودرو آموخته بوده به کار برده و این خودرو را با
مجموعه کاملی از امکانات روانه بازار کرده است که یکی از مهمترین و
تاثیرگذارترین آنها مجموعه موسوم به KDSS )Kinetic Dynamic Suspension
System) یا سیستم تعلیق پویای وابسته به نیروی محرکه است که توانسته یکی
از مهمترین معایب پرادوهای نسل قبل و به طور کلی بسیاری از خودروهای SUV
شهری را برطرف کند.
پرادوی
نسل قبل در میان مالکانش به نرمی بیش از حد سیستم فنربندی مشهور بود. این
نرمی، در رانندگی در خیابانهای سطح شهرهای ایران که دست کمی از پیستهای
حرفهای آفرود ندارند باعث افزایش راحتی راننده و سرنشینان میشد اما
هنگامی که وارد جاده میشدید، نرمبودن فنربندی میتوانست دردسرساز باشد.
در
پیچها،
اتاق پرادو بیش از حد به سمت بیرون پیچ متمایل میشد که این اتفاق
میتوانست تمرکز راننده را مختل کند ضمن آنکه احساس واژگونی خودرو
میتوانست برای راننده دردسرساز باشد، هرچند همواره این واژگونی در حد
احساس باقی میماند اما این مورد از سوی بسیاری از پرادوسواران مورد گلایه
بود. از سوی دیگر اگر قرار بود همچون یک مدل اسپرت از فنربندی خشک استفاده
شود در سطح شهر و رانندگیهای خارج از جاده، رفاه سرنشینان از بین میرفت.
به همین دلیل تویوتا با بهرهگیری از KDSS توانست به یک راه حل میانی دست
پیدا کند و ضمن حفظ نرمی فنربندی در شهر و آفرود، در زمان حرکت در پیچها
پایداری خودرو را تضمین کند.
این
سیستم شامل دو مخزن کوچک و دو سیلندر هیدرولیک و لولههای ارتباطی آنها
است. در شرایط رانندگی جادهای این سیستم با ثابت نگه داشتن سطح روغن
سیلندرها، حرکت آنها را محدود میکند. به این ترتیب ضربات و تکانها وارد
به سیستم تعلیق محدود شده و در تغییر مسیرهای ناگهانی و پیچیدن، چرخش بدنه
به حداقل کاهش پیدا میکند.
این
سیستم در زمان حرکت بر روی زمینهای ناهموار (که در سطح شهرهای ما هم کم
نیست) به خوبی میتواند از پس جذب ضربات وارده برآید و با اعمال فشار بر
چرخها مانع از وارد شدن ضربات به اتاق میشود. این سیستم در زمان حرکت در
زمینهای دارای پستی و بلندی، علاوه بر جذب ضربات، کنترل بهتری را هم
ایجاد میکند. با کمک این سیستم، پرادوی جدید با توجه به ارتفاع بلندش
توانسته در پیچهای متوالی جاده با سرعت 70 کیلومتر در ساعت، بدون تغییر
زاویه بدنه حرکت کند در حالی که سایر رقبا مسیری مشابه را با خوابیدن بدنه
به سمت خارج دایره پیچ طی میکنند.
تویوتا
برای قابلیتهای آفرود پرادوی جدید سنگ تمام گذاشته و این خودرو را به
گونهای روانه بازار کرده که هیچ سطحی برای آن مشکل نباشد. به این منظور
راننده امکان انتخاب سطح زمین را نیز دارد تا از این طریق سیستم
الکترونیکی خودرو خود را با سطح هماهنگ کند و با کنترل گشتاور روی چرخها،
مانع از درجازدن خودرو شود. در آزمایشی که میان پرادوی جدید و لندروور
دیسکاوری3 بر روی سطحی گلی انجام شد پرادو توانست به خوبی و بدون هرزگردی
سطح را طی کند اما دیسکاوری با وجود بهرهمندی از سیستم مشابه نتوانست
سربالایی را به پایان برساند و در میانههای مسیر به دلیل هرزگردی چرخها
متوقف نشد.
یکی دیگر از تکنولوژیهای به کار رفته در این خودرو سیستم Crawl Control است
که مانع از گیر کردن خودرو در گل و برف میشود. وضعیتی را در نظر بگیرید
که چرخهای عقب خودرو در میان گل گیر کردهاند. در این حالت اولین کار
استفاده از قابلیتهای چهارچرخ خودروهای آفرود است اما با گاز دادن ممکن
است علاوه بر چرخ های عقب، چرخهای جلو هم گیر کنند. در این شرایط معمولاً
به سادگی نمیتوان بدون کمک دیگران به حرکت ادامه داد. با گاز دادن
معمولاً یکی از چرخها از چاله بیرون میآیند اما چرخ دیگر هنوز در چاله
است و با ادامه گاز دادن برای خارج کردن سایر چرخها چرخ داخل چاله شروع
بههرزگردی می کند که نتیجه آن گیر کردن بیشتر در گل است، اما پرادوی جدید
به سیستمی مجهز است که علاوه بر تنظیم نیروی گاز روی چرخها (که در سایر
مدلهای روز خودروهای آفرود هم دیده میشود) میتواند به صورت مستقل ترمز
روی هر چرخ را نیز فعال کند. به این ترتیب با خروج هر یک از چرخها از
چاله، ترمز آن چرخ فعال شده و چرخ در بیرون چاله متوقف میشود و نیروی
موتور به چرخهای گیر کرده منتقل میشود و به این ترتیب خودرو به سادگی و
بدون کمک سایر خودروها به حرکت ادامه میدهد.
این
سیستم در زمان حرکت بر روی صخرهها هم کاربردی مشابه دارد و به راننده این
امکان را میدهد تا تمرکز اصلی خود را بر کنترل فرمان قرار دهد و سایر
کارها را به خودرو بسپارد. برای بهرهگیری از این سیستم احتیاجی به
استفاده از پدال گاز یا ترمز نیست و با فعال کردن دکمه Crawl Control و
تنظیم سرعت دلخواه، خودرو به طور هوشمند با بهرهگیری از گاز و ترمز این
سرعت را حفظ میکند. در زمان صعود از شیب یا نزول از سراشیبی هم میتوان
از این سیستم استفاده کرد و با تنظیم سرعت، تنها به فکر فرمان دادن بود و
باقی کارها را به خودرو سپرد. بدون بهرهگیری از این سیستم، حفظ سرعت
یکنواخت برای راننده در شرایطی که باید بر روی فرمان هم تمرکز کند کاری
بسیار دشوار و تا حدودی غیرممکن است که در زمان راندن در یک مسیر خارج از
جاده میتواند بسیار خطرناک باشد، ضمن آنکه بالا و پایین رفتن سرعت ممکن
است تعادل خودرو را بر هم بزند.
در
آزمونی میان دیسکاوری و پرادوی جدید، در زمان نزول از شیب پرادو بهتر
توانست سرعت خودرو را کنترل کند و دیسکاوری با وجود بهرهمندی از سیستمی
مشابه با سرعت بیشتر و تکانهای شدیدتر به پایین مسیر رسید. از دیگر
قابلیتهایی که برای حرکت در مسیرهای آفرود برای این خودرو طراحی شده
سیستم نمایش موفقیت چرخها است. این سیستم به کمک نمایشگر کوچکی که در
میان نشاندهندهها جاگذاری شده زاویه چرخها را به راننده نشان میدهد.
چنین سیستمی شاید در شهر چندان کارایی نداشته باشد اما در زمان حرکت در
زمینهای صخرهای و با توجه به آنکه چرخش اشتباه چرخها میتواند برای
راننده گران تمام شود، کارایی خود را نشان میدهد.
این
سیستم در تلفیق با مجموعه کامل دوربینهای نصب شده در پرادو که تصویری
کامل از محیط اطراف خودرو برای راننده به نمایش میگذارند، کمک زیادی در
راههای خارج از شهر میکند.
به راه بیایید!
پرادوی
جدید غیر از قابلیتهای آفرود، برای راندن در شهر هم تجهیز شده است تا در
این زمینه بتواند جانشین مناسبی برای نسل قبلی خود باشد. یکی از مهمترین
سیستمهای این بخش، سیستم کروز هوشمند است که با کمک یک رادار در جلوی
خودرو، سرعت را متناسب با ترافیک تنظیم میکند. این سیستم که پیش از این
در مدلهای بالای بنز هم دیده شده توانسته نقص عمده کروز کنترلهای عادی
را رفع کند. در سیستمهای فعلی، کروز کنترل خودرو را به سرعت تنظیم شده
میرساند اما اگر به هر دلیلی نیاز به کاهش سرعت باشد، کروز کنترل از
انجام آن عاجز است و این کار بر عهده راننده قرار میگیرد. به همین دلیل
اگر در سرعت کروز 120 کیلومتر در ساعت، خودرویی مقابل خودروی شما قرار
گیرد راننده باید ترمز کند زیرا کروزکنترل از تشخیص آن عاجز است. به علاوه
اگر در اثر سراشیبی جاده سرعت بالاتر از 120 کیلومتر در ساعت نشود
کروزکنترل از کاهش سرعت عاجز است اما در سیستمهای جدید کروزکنترل با
بررسی جاده مقابل خودرو سرعت را متناسب با شرایط تغییر میدهد ضمن آنکه به
دلیل امکان کنترل بر روی ترمزها میتواند سرعت را کاهش دهد.
در
این شرایط اگر خودرویی با سرعت پایینتر از سرعت خودروی شما در مقابلتان
قرار گیرد کروزکنترل با کاهش سرعت، فاصله را با خودروی جلویی حفظ میکند
تا با خالیشدن مسیر بار دیگر به سرعت تعیین شده برسد ضمن آنکه راننده
میتواند به کمک دکمهای که بر روی فرمان نصب شده فاصله با وسیله نقلیه
جلویی را در سه وضعیت تنظیم کند.
البته این تنها بخشی از امکانات ایمنی این خودرو است. یکی از بزرگترین مشکلات راندن خودروهای SUV،
عدم دید کافی در اطراف خودرو است. هرچند در این خودروها راننده در ارتفاع
بالاتری نسبت به مدلهای سواری قرار گرفته و از این نظر نسبت به محیط
اطراف مسلطتر است. اما همین امر باعث میشود دید مناسبی بر نقاطی چون عقب
خودرو، اطراف گلگیرها و زیر سپر جلو نداشته باشد.
در
پرادوی جدید با نصب چهار دوربین در جلو، زیر آینهها و عقب خودرو این عیب
تا حدود زیادی برطرف شده است. راننده میتواند به کمک دکمهای دوربینها
را فعال کند و با کمک تصویر نمایش داده شده در مانیتور وسط داشبورد، تصویر
190 درجه از محیط اطراف خودرو را در کنار تصاویر مربوط به ناحیه اطراف
گلگیرها ببیند و به این ترتیب در سطح شهر و در تقاطعها با اطمینان ادامه
مسیر دهد. این دوربینها در زمان راندمان در مسیرهای آفرود هم کمک بزرگی
به راننده میکند و با کمک آنها میتوان از افتادن در چالهها و شکاف
سنگها پرهیز کرد.
در
کنار اینها دوربین عقب خودرو هم در زمان پارک به کمک راننده میآید و با
نمایش خطوطی مسیر صحیح پارک را به راننده نشان میدهد تا به این ترتیب
پارک کردن این خودروی بزرگ هم بدون مشکل انجام گیرد. در این سیستم در زمان
حرکت رو به عقب خطوطی زرد رنگ مسیر خودرو را با توجه به زاویه فرمان نشان
میدهند و خطوط سبز عرض خودرو را به راننده گوشزد میکنند. به این ترتیب
با تعقیب خطوط میتوان پارکی ایمن و بیدردسر داشت.
پرادو
2010 خودرویی هفت نفره است و صندلیهای ردیف آخر را میتوان به صورت دستی
و برقی جمع کرد. با جمع شدن این صندلیها فضایی صاف در عقب خودرو پدید
میآید که برای حمل بار مناسب است. در کنار این پشتی صندلیهای عقب به
صورت برقی جلو میآیند تا بتوان ضمن حفظ قابلیتهای هفت نفره بودن خودرو
با فضای بار بیشتری را هم در اختیار داشت.
طراحی
طراحی این مدل پیروی از سبک طراحی جدید تویوتا است که پیش از این در مدلهای کمری، کرولا و لندکروز هم دیده شده است.
تویوتا
در زمان طراحی نسل جدید پرادو سعی کرده خودرو را لوکستر از نسل قبلی نشان
دهد و به همین دلیل در طراحی تا حدودی از خصوصیات آفرود آن کاسته است که
نمونه آن را میتوان در حذف بچه گلگیرهای عقب دید. به این ترتیب ظاهر
خودرو بیشتر به یک SUV لوکس شهری نزدیک شده تا یک آفرود.
در
طراحی این مدل خطوط نیز با خطوط ملایم بدنه تلفیق شده اما همچنان میتوان
به اغراق بیش از حد تویوتا در خطوط طراحی اشاره کرد که در سایر مدلهای
این سازنده (غیر از کمری که تا حدودی طراحی معقولی دارد) هم به چشم
میخورد. در بخش جلویی طراحی جدید چراغها وقتی در
کنار جلو پنجره مشابه نسل قبل قرار میگیرد حس جدید بودن طراحی را تا
حدودی خنثی میکند و تویوتا میتوانست با تغییر در خطوط جلو پنجره (مشابه
کاری که در مورد لندکروز انجام داده) این نقص را نیز برطرف کند.
در
مجموع باید پذیرفت خریداران تویوتا بیش از آنکه به دنبال طراحی این
خودروها باشند به دنبال قابلیتهای فنی و دوام هستند که تویوتا هر دوی
آنها را تضمین میکند.
آزمون رانندگی
در
روز آزمایش، ایرتویا پرادو را با پکیج آفرود آماده کرده بود. در زمان صعود
از شیب بدون استفاده از حالت کراول، راننده با فشار کامل بر روی پدال گاز
میتواند از قدرت 270 اسببخاری موتور چهار لیتری V6 این
خودرو بهرهمند شود ضمن آنکه چرخها با کمترین هرزگردی حرکت را آغاز
میکنند که این امر را میشد از بلند نشدن خاک در زمان شروع حرکت دریافت.
در ادامه با بهرهگیری از حالت کراول به حرکت ادامه میدهیم.
در
این حالت میتوان پنج وضعیت را برای سرعت خودرو تعریف کرد هر چند در نهایت
سرعت از 10 کیلومتر در ساعت تجاوز نخواهد کرد. در این حالت خودرو به معنی
واقعی کلمه بر روی سطح میخزد (کراول معادل خزیدن در زبان انگلیسی است) و
به طور اتوماتیک میزان گاز و گشتاور هر چرخ را تنظیم میکند.
تنها
نکته منفی در این میان صدایی است که در زمان ترمزگیری خودکار از چرخها به
گوش میرسد اما این سیستم چه در مسیر سربالایی و چه سراشیبی آنقدر کارایی
دارد که بتوان این عیب را ندیده گرفت. فضای داخل خودرو در دو ردیف اول
برای سرنشینان بلند قد هم کاملاً مناسب است و حتی اگر راننده بخواهد از
حداکثر راحتی بهرهمند شود باز هم در ردیف دوم فضای کافی برای سه سرنشین
وجود دارد اما ردیف سوم برای افرادی با قامت متوسط طراحی شده، ضمن آنکه
دسترسی به آن هم آسان است.
در
ملاقات کوتاه می توان کیفیت کابین را خوب ارزیابی کرد ضمن آنکه عایقبندی
اتاق و فنربندی خودرو به خوبی میتواند صداهای محیط و ضربات را جذب کند و
با وجود مسیر کاملاً سنگی، صدایی به داخل کابین نفوذ نمیکند.
فنربندی این خودرو به گونهای طراحی شده که بیش از رقبا جای حرکت طولی دارد ضمن آنکه به دلیل بهرهمندی از سیستم KDSS،
در زمان ورود یکی از چرخهای جلو به چاله، خودرو بسیار کمتر از خودروهای
همکلاس حالت الاکلنگی پیدا میکند و عقب خودرو کمتر از سطح زمین بلند
میشود و علاوه بر آن اتاق تقریباً حالت افقی را حفظ میکند اما رقبا در
این شرایط همگی به سمت چاله شیب پیدا میکنند.
در
پایان آزمایش یک جیپ رنگید دهه 70 مسیر مشابهی را صعود کرد و اینجا بود که
تفاوت سی و چند ساله دو خودرو آشکار شد. در رنگید همه چیز بر عهده راننده
است اما پرادو خود تمام وظایف را بر عهده میگیرد ضمن آنکه در زمان صعود،
رنگید ناچار بود برای جلوگیری از توقف و در جا زدن با سرعت زیاد مسیر را
طی کند اما پرادو به لطف بهرهمندی از کراول با سرعت پنج کیلومتر در ساعت،
به آرامی مسیری مشابه را بالا رفت.
در
مجموع میتوان به قابلیتهای آفرود پرادوی جدید نمره قبولی داد. این خودرو
میتواند در قابلیتهای آفرود و امکانات رقیبی سرسخت برای لندکروز باشد و
هر چند قیمت آن نسبت به نسل قبلی افزایش پیدا کرد اما این افزایش قیمت با
توجه به مشخصات فنی و امکانات ارزش پرداخت را دارد.